کد مطلب:224286 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:155
خلاصه ترین وقایع سنواتی مشهد در طول دوازده قرن
مشهد:
در سال 29 در خلافت عثمان عبدالله بن عامر خراسان و جرجان طالقان و ماریات و بلخ را فتح نمود.
در سال 37 حضرت امیر علیه السلام خواهرزاده خود جعدة بن هبیره را به أمور به خراسان نمود.
در سال 45 زمان معاویه خراسان و سیستان و هند و بحرین جزو جمع زیاد بن سمیه شد.
در سال 51 ربیع بن زیاد حارثی از طرف زیاد بن سمیه حاكم خراسان شد و در این سال پنجاه هزار نفر از اهالی بصره را با تمام دارائی منقول به خراسان كوچ داد.
در سال 54 عبیدالله بن زیاد از طرف معاویه به خراسان لشكركشی نمود و اموال بسیاری غنیمت برای معاویه برد.
در سال 56 سعد بن عثمان بن نعمان والی خراسان شد سمرقند و ترمذ را فتح نمود و عباس بن عبدالمطلب كشته شد در سمرقند دفن شد.
[ صفحه 408]
در سال 63 ربیع ابن خثیم كه از زهاد ثمانیه بود در مشهد از دنیا رفت.
در سال 78 عبدالملك بن مروان والی خراسان و سیستان را به حجاج بن یوسف ثقفی داد و مهلب بن ابی صفره از طرف حجاج حاكم خراسان شد.
در سال 82 یزید بن مهلب پس از فوت پدرش حاكم خراسان شد.
در سال 86 قتیبة بن مسلم والی خراسان شد.
در سال 96 قتیبه كشته شد.
در سال 97 یزید بن مهلب از طرف سلیمان بن عبدالملك باز والی خراسان شد.
در سال 98 یزید چهل هزار نفر از اهالی جرجان را به قتل رسانید
در سال 100 عمر بن عبدالعزیز یزید بن مهلب را عزل كرد.
در سال 121 نصر بن سیار كنانی والی خراسان شد.
در سال 124 ابومسلم مروزی نصر بن سیار را از دعوت بنی امیه منصرف نمود كه دعوت بنی عباس كند نصر مخالفت كرد تا به جنگ كشید.
در سال 130 نصر از چنگ ابومسلم فرار كرد به سرخس رفت ابومسلم به كمك قحطبه اتباع نصر را از طوس خارج كرد.
در سال 135 ابومسلم در خراسان استیلا یافت و داخل مرو شد و در دارالاماره بر سریر حكومت نشست.
در سال 137 ابومسلم به بغداد رفت منصور دوانیقی در شهر انبار بود و به ابومسلم بدگمان بود غفلتا او را دستگیر كرد و به قتل رسانید.
در سال 148 امام رضا علیه السلام متولد گردید و امام صادق رحلت فرمود.
در سال 159 ابن مقنع مروی مدعی الوهیت شد و حمید بن قحطبه در خراسان بود.
در سال 173 هارون برای محمد امین بیعت گرفت.
در سال 175 ممالك متصرفی خود را بین سه پسرش تقسیم كرد.
در سال 180 هارون علی بن عیسی ماهانی را والی خراسان نمود.
در سال 183 هارون برای مأمون بیعت گرفت كه پس از امین خلیفه باشد. و پس از او قاسم مؤتمن خلیفه شود.
در سال 183 حضرت امام موسی بن جعفر را در زندان بغداد مسموم كرد.
[ صفحه 409]
در سال 187 ماه رجب این سال هارون جعفر بن یحیی بن خالد برمكی را احضار كرد و به غلامش گفت گردن او را زد.
در سال 189 هارون با مأمون به ری آمد و علی بن عیسی ماهانی را والی خراسان نمود. در همین سال فضل بن سهل و یحیی بن سهل به دست یحیی برمكی اسلام آوردند و یحیی فضل بن سهل را خادم مخصوص هارون نمود.
در سال 190 یحیی بن خالد برمكی در زندان هارون از دنیا رفت.
در سال 191 هارون علی بن عیسی ماهان والی خراسان را عزل كرد و هرثمة بن اعین را والی خراسان نمود.
در سال 192 هارون به قصد خراسان برای رفع خروج رافع بن لیث بن نصر بن سیار حركت كرد.
در سال 193 بین هرثمة بن اعین و اصحاب رافع بن لیث جنگ در گرفت و بشیر برادر رافع را گرفت نزد هارون برد هارون در طوس گفت او را گردن زدند و خود هم در گذشت در این موقع مأمون در مرو بود شب سه شنبه جمادی الاخر 193 در سن 45 پسرش صالح به جنازه اش نماز خواند و در خانه حمید بن قحطبه والی خراسان دفن نمود.
در سال 194 محمدامین به تحریك فضل بن ربیع نام عبدالله مأمون را حذف كرد و به نام پسرش موسی بن محمد امین دعوت كرد و این عمل سبب شد كه بین محمد امین و برادرش عبدالله مأمون مخاصمه شروع شود و یكی دیگر از علل اختلاف این دو این است كه فضل بن ربیع با مأمون به مخالفت برخاست و به بغداد رفت امین را علیه مأمون تحریك نمود.
در سال 195 محمد امین به كلی مأمون را از خطبه انداخت و از ولایتعهد خلع كرد [1] .
در سال 195 - فضل بن ربیع علی بن عیسی را به جنگ مأمون فرستاد مأمون هم به وسیله فضل بن سهل وزیرش دستور داد طاهر بن حسین مصعب خزاعی ملقب به ذوالیمنیین به جنگ محمد امین برود این دو لشكر در ری ملاقات كردند و جنگ آغاز شد طاهر حمله كرد و غالب شد و سر علی بن عیسی را از بدن جدا كرد به نزد مأمون فرستاد.
مأمون هم سكه های امین را بی اعتبار اعلان كرد.
در سال 197 ذوالیمینین و هرثمة بن اعین بغداد را محاصره كردند و یكشنبه 24 ماه صفر
[ صفحه 410]
سال 198 محمد امین را كشتند و سر او را برای مأمون در مرو فرستادند.
در سال 199 محمد بن ابراهیم بن حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب در كوفه خروج كرد و به نام امام رضا علیه السلام دعوت كرد و انقلابی برپا شد.
ولی ماه رجب سال 199 محمد بن ابراهیم به مرگ فجأه از دنیا رفت.
در سال 200 هارون بن محمد مروزی برادر عبدوس ابوالسرایا را به قتل رسانید و در این سال مأمون 33 هزار نفر از سادات بنی عباس و علویین را در مرو دعوت كرد و با شورای عالی كه به منزله «مجلس مؤسسان بود» امام علی بن موسی الرضا علیه السلام را برای ولایتعهدی انتخاب نمود و عموی خود را فرستاد تا آن حضرت را از مدینه به مرو آوردند.
در سال 201 رسما به نام حضرت ابوالحسن علی بن موسی الرضا سكه زدند و خطبه خواندند و رسما ولیعهدی آن حضرت را اعلام نمود.
طبری می نویسد
سری بن منصور مكنی به ابوالسرایا محمد بن ابراهیم را پس از فتح در جنگ با حسن بن سهل به فرماندهی زهیر بن مسیب مسموم كرد سال 192 در گذشت و بعد محمد بن محمد بن زهیر بن علی بن الحسین را به میدان خلافت آورد و به نام او دعوت كرد و بیعت گرفت ولی همه كارها به دست خود او بود به نام محمد و در سال 200 به دست هارون بن محمد مروزی برادر عبدوس مروزی كه به دست ابوالسرایا كشته شده بود به انتقام برادرش كشته شد.
در سال 29 در خلافت عثمان عبدالله بن عامر خراسان و جرجان طالقان و ماریات و بلخ را فتح نمود.
در سال 37 حضرت امیر علیه السلام خواهرزاده خود جعدة بن هبیره را به أمور به خراسان نمود.
در سال 45 زمان معاویه خراسان و سیستان و هند و بحرین جزو جمع زیاد بن سمیه شد.
در سال 51 ربیع بن زیاد حارثی از طرف زیاد بن سمیه حاكم خراسان شد و در این سال پنجاه هزار نفر از اهالی بصره را با تمام دارائی منقول به خراسان كوچ داد.
در سال 54 عبیدالله بن زیاد از طرف معاویه به خراسان لشكركشی نمود و اموال بسیاری غنیمت برای معاویه برد.
در سال 56 سعد بن عثمان بن نعمان والی خراسان شد سمرقند و ترمذ را فتح نمود و عباس بن عبدالمطلب كشته شد در سمرقند دفن شد.
[ صفحه 408]
در سال 63 ربیع ابن خثیم كه از زهاد ثمانیه بود در مشهد از دنیا رفت.
در سال 78 عبدالملك بن مروان والی خراسان و سیستان را به حجاج بن یوسف ثقفی داد و مهلب بن ابی صفره از طرف حجاج حاكم خراسان شد.
در سال 82 یزید بن مهلب پس از فوت پدرش حاكم خراسان شد.
در سال 86 قتیبة بن مسلم والی خراسان شد.
در سال 96 قتیبه كشته شد.
در سال 97 یزید بن مهلب از طرف سلیمان بن عبدالملك باز والی خراسان شد.
در سال 98 یزید چهل هزار نفر از اهالی جرجان را به قتل رسانید
در سال 100 عمر بن عبدالعزیز یزید بن مهلب را عزل كرد.
در سال 121 نصر بن سیار كنانی والی خراسان شد.
در سال 124 ابومسلم مروزی نصر بن سیار را از دعوت بنی امیه منصرف نمود كه دعوت بنی عباس كند نصر مخالفت كرد تا به جنگ كشید.
در سال 130 نصر از چنگ ابومسلم فرار كرد به سرخس رفت ابومسلم به كمك قحطبه اتباع نصر را از طوس خارج كرد.
در سال 135 ابومسلم در خراسان استیلا یافت و داخل مرو شد و در دارالاماره بر سریر حكومت نشست.
در سال 137 ابومسلم به بغداد رفت منصور دوانیقی در شهر انبار بود و به ابومسلم بدگمان بود غفلتا او را دستگیر كرد و به قتل رسانید.
در سال 148 امام رضا علیه السلام متولد گردید و امام صادق رحلت فرمود.
در سال 159 ابن مقنع مروی مدعی الوهیت شد و حمید بن قحطبه در خراسان بود.
در سال 173 هارون برای محمد امین بیعت گرفت.
در سال 175 ممالك متصرفی خود را بین سه پسرش تقسیم كرد.
در سال 180 هارون علی بن عیسی ماهانی را والی خراسان نمود.
در سال 183 هارون برای مأمون بیعت گرفت كه پس از امین خلیفه باشد. و پس از او قاسم مؤتمن خلیفه شود.
در سال 183 حضرت امام موسی بن جعفر را در زندان بغداد مسموم كرد.
[ صفحه 409]
در سال 187 ماه رجب این سال هارون جعفر بن یحیی بن خالد برمكی را احضار كرد و به غلامش گفت گردن او را زد.
در سال 189 هارون با مأمون به ری آمد و علی بن عیسی ماهانی را والی خراسان نمود. در همین سال فضل بن سهل و یحیی بن سهل به دست یحیی برمكی اسلام آوردند و یحیی فضل بن سهل را خادم مخصوص هارون نمود.
در سال 190 یحیی بن خالد برمكی در زندان هارون از دنیا رفت.
در سال 191 هارون علی بن عیسی ماهان والی خراسان را عزل كرد و هرثمة بن اعین را والی خراسان نمود.
در سال 192 هارون به قصد خراسان برای رفع خروج رافع بن لیث بن نصر بن سیار حركت كرد.
در سال 193 بین هرثمة بن اعین و اصحاب رافع بن لیث جنگ در گرفت و بشیر برادر رافع را گرفت نزد هارون برد هارون در طوس گفت او را گردن زدند و خود هم در گذشت در این موقع مأمون در مرو بود شب سه شنبه جمادی الاخر 193 در سن 45 پسرش صالح به جنازه اش نماز خواند و در خانه حمید بن قحطبه والی خراسان دفن نمود.
در سال 194 محمدامین به تحریك فضل بن ربیع نام عبدالله مأمون را حذف كرد و به نام پسرش موسی بن محمد امین دعوت كرد و این عمل سبب شد كه بین محمد امین و برادرش عبدالله مأمون مخاصمه شروع شود و یكی دیگر از علل اختلاف این دو این است كه فضل بن ربیع با مأمون به مخالفت برخاست و به بغداد رفت امین را علیه مأمون تحریك نمود.
در سال 195 محمد امین به كلی مأمون را از خطبه انداخت و از ولایتعهد خلع كرد [1] .
در سال 195 - فضل بن ربیع علی بن عیسی را به جنگ مأمون فرستاد مأمون هم به وسیله فضل بن سهل وزیرش دستور داد طاهر بن حسین مصعب خزاعی ملقب به ذوالیمنیین به جنگ محمد امین برود این دو لشكر در ری ملاقات كردند و جنگ آغاز شد طاهر حمله كرد و غالب شد و سر علی بن عیسی را از بدن جدا كرد به نزد مأمون فرستاد.
مأمون هم سكه های امین را بی اعتبار اعلان كرد.
در سال 197 ذوالیمینین و هرثمة بن اعین بغداد را محاصره كردند و یكشنبه 24 ماه صفر
[ صفحه 410]
سال 198 محمد امین را كشتند و سر او را برای مأمون در مرو فرستادند.
در سال 199 محمد بن ابراهیم بن حسن بن حسن بن علی بن ابیطالب در كوفه خروج كرد و به نام امام رضا علیه السلام دعوت كرد و انقلابی برپا شد.
ولی ماه رجب سال 199 محمد بن ابراهیم به مرگ فجأه از دنیا رفت.
در سال 200 هارون بن محمد مروزی برادر عبدوس ابوالسرایا را به قتل رسانید و در این سال مأمون 33 هزار نفر از سادات بنی عباس و علویین را در مرو دعوت كرد و با شورای عالی كه به منزله «مجلس مؤسسان بود» امام علی بن موسی الرضا علیه السلام را برای ولایتعهدی انتخاب نمود و عموی خود را فرستاد تا آن حضرت را از مدینه به مرو آوردند.
در سال 201 رسما به نام حضرت ابوالحسن علی بن موسی الرضا سكه زدند و خطبه خواندند و رسما ولیعهدی آن حضرت را اعلام نمود.
طبری می نویسد
سری بن منصور مكنی به ابوالسرایا محمد بن ابراهیم را پس از فتح در جنگ با حسن بن سهل به فرماندهی زهیر بن مسیب مسموم كرد سال 192 در گذشت و بعد محمد بن محمد بن زهیر بن علی بن الحسین را به میدان خلافت آورد و به نام او دعوت كرد و بیعت گرفت ولی همه كارها به دست خود او بود به نام محمد و در سال 200 به دست هارون بن محمد مروزی برادر عبدوس مروزی كه به دست ابوالسرایا كشته شده بود به انتقام برادرش كشته شد.
[1] منتخب التواريخ ص 403.